Krajobraz płatności w strefie euro przechodzi znaczącą transformację, charakteryzującą się podwójnym trendem: przyspieszonym przyjmowaniem cyfrowych metod transakcji współistniejącym z utrzymującą się istotnością gotówki fizycznej. Ostatni raport Europejskiego Banku Centralnego (EBC) podkreśla tę ewoluującą dynamikę, ujawniając wyraźną zmianę w nawykach płatniczych konsumentów, napędzaną wygodą i postępem technologicznym od poprzednich badań z 2019 i 2022 roku.
Kompleksowe badanie EBC dotyczące postaw konsumentów wobec płatności (SPACE) ilustruje znaczący rozwój płatności cyfrowych. W 2024 roku transakcje online stanowiły 21% codziennych płatności, co oznacza zauważalny wzrost z 17% w 2022 roku. Pod względem wartościowym wzrost ten był jeszcze bardziej wyraźny, osiągając 36% w porównaniu do 28% poprzednio. W fizycznych punktach sprzedaży (POS) płatności kartą umocniły swoją dominującą pozycję, stanowiąc 45% transakcji pod względem wartości. Chociaż gotówka nadal stanowiła 52% płatności w POS pod względem liczby transakcji, jej udział spadł z 59% w 2022 roku, co podkreśla stałą, choć stopniową, migrację w kierunku alternatyw bezgotówkowych.
Trwała Nisza Gotówki
Mimo ogólnego spadku wolumenu transakcji, gotówka zachowuje kluczową rolę w specyficznych scenariuszach płatności. Pozostaje najczęściej używaną metodą w przypadku zakupów o niskiej wartości oraz transakcji międzyosobistych (P2P), stanowiąc 41% tych ostatnich. W przypadku transakcji P2P, aplikacje mobilne i karty łącznie stanowią 33% alternatyw, z przelewami bankowymi na poziomie 9% i płatnościami natychmiastowymi na poziomie 6%. Trwała preferencja dla gotówki jest dodatkowo potwierdzona faktem, że 62% konsumentów nadal uważa dostęp do fizycznej waluty za „ważny” lub „bardzo ważny”, co podkreśla jej postrzeganą niezawodność i szeroką akceptację w pewnych kontekstach.
Nastroje Konsumentów i Gotowość Sprzedawców
Preferencje konsumentów i względy praktyczne nadal kształtują wybory płatnicze. Znaczące 58% respondentów wyraziło obawy dotyczące implikacji prywatności płatności cyfrowych, co jest kluczowym czynnikiem wpływającym na dalsze poleganie na gotówce przez niektórych. Dostęp do infrastruktury gotówkowej pozostaje solidny, a 87% osób uważa bankomaty lub banki za łatwo dostępne, choć poziom zadowolenia nieco spadł. Co ciekawe, 24% konsumentów zgłosiło, że ich preferowana metoda płatności nie jest konsekwentnie akceptowana w sklepach fizycznych, co sugeruje potencjalny punkt tarcia w szerszym przyjęciu specyficznych rozwiązań cyfrowych i podkreśla potrzebę elastyczności sprzedawców.
Ogólnie rzecz biorąc, preferencje konsumentów dotyczące metod płatności w dużej mierze ustabilizowały się, jednak rynek nadal ewoluuje. Podczas gdy 55% konsumentów preferuje karty lub inne opcje bezgotówkowe do zakupów w POS, 22% nadal wyraźnie woli gotówkę, a 23% nie wyraża jasnych preferencji – dane w dużej mierze zgodne z danymi z 2022 roku. Badanie odnotowało również niewielki wzrost posiadania rachunków płatniczych do 93%, chociaż posiadanie kart doświadczyło niewielkiego spadku do 92%. Te spostrzeżenia z raportu EBC wspólnie malują obraz dynamicznego ekosystemu płatności w strefie euro, gdzie cyfrowa innowacja współistnieje z głęboko zakorzenionymi nawykami dotyczącymi gotówki, co wymaga dalszego strategicznego rozwoju infrastruktury płatniczej i polityki, aby sprostać zróżnicowanym potrzebom i preferencjom konsumentów.
Krzysztof to redaktor, którego ciekawość świata i nieustanna chęć nauki przekładają się na wyjątkowo przystępne artykuły o inwestycjach oraz kryptowalutach. W serwisie bizner.pl słynie z umiejętności tłumaczenia skomplikowanych zagadnień na język zrozumiały nawet dla laików – zawsze z lekkim przymrużeniem oka. Jego teksty przypominają dobrze zdywersyfikowany portfel inwestycyjny: pełne wartościowych informacji, ale nigdy nie pozbawione humorystycznego akcentu, który rozluźnia nawet najbardziej napięte tematy rynkowe.