Zjednoczone Królestwo nadal boryka się z utrzymującą się luką płacową między kobietami a mężczyznami, systemową dysproporcją ekonomiczną, która wyraźnie przewyższa średnie obserwowane w Unii Europejskiej oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Dodatkowo, najnowsze badania akademickie sugerują, że oficjalne szacunki mogą konsekwentnie niedoszacowywać rzeczywistej skali tego podziału, co skłania do ponownej oceny obecnych metod pomiarowych i podkreśla złożoność osiągnięcia równości ekonomicznej.
- Luka płacowa w Wielkiej Brytanii przewyższa średnie wartości notowane w UE i OECD.
- Oficjalne szacunki dotyczące luki płacowej mogą być konsekwentnie zaniżane.
- Dla pracowników zatrudnionych na wszystkich typach umów, luka wynosi 13,1%, co oznacza, że kobiety zarabiają 869 GBP na każde 1000 GBP zarobione przez mężczyzn.
- Badania akademickie wskazują, że rzeczywista luka płacowa mogła być niedoszacowana o około jeden punkt procentowy przez ostatnie dwie dekady.
- Nawet niewielkie korekty statystyczne mają namacalne konsekwencje finansowe dla pracowników.
- Dysproporcje płacowe są najbardziej widoczne w zawodach wymagających kwalifikacji.
Oficjalne Dane i Rozmiar Luki Płacowej
Oficjalne dane z Urzędu Statystyki Narodowej (ONS) za kwiecień 2024 roku wykazały, że mediana godzinowej luki płacowej między kobietami a mężczyznami wyniosła 7,0% dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin, co oznacza, że kobiety zarabiały 930 GBP na każde 1000 GBP zarobione przez mężczyzn. Liczba ta stanowiła niewielki spadek z 7,5% w 2023 roku. Co ciekawe, wśród pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, kobiety zarabiały marginalnie więcej niż mężczyźni, co skutkowało luką wynoszącą -3,0%. Jednakże, biorąc pod uwagę pracowników zatrudnionych na wszystkich typach umów, dysproporcja znacznie się poszerza do 13,1%, co przekłada się na zarobki kobiet wynoszące 869 GBP na każde 1000 GBP zarobione przez mężczyzn.
Akademickie Badania i Niedoszacowanie
Oficjalna narracja jest obecnie poddawana weryfikacji przez najnowsze badania akademickie. Badanie przeprowadzone pod kierownictwem profesora Johna Fortha z City St Georges, University of London, oraz jego współpracowników, opublikowane pod koniec sierpnia 2025 roku w British Journal of Industrial Relations, sugeruje, że luka płacowa w Wielkiej Brytanii była konsekwentnie niedoszacowywana o około jeden punkt procentowy przez ostatnie dwie dekady. Według badań, ta rozbieżność wynika przede wszystkim z niezdolności oficjalnych danych do odpowiedniego ważenia stanowisk w małych, młodych organizacjach sektora prywatnego, co prowadzi do potencjalnie zafałszowanej średniej krajowej.
ONS potwierdził, że takie badania podnoszą istotne pytania dotyczące metodologii ważenia ankiet. Chociaż rzecznik ONS wskazał, że ogólny wpływ na zgłoszoną lukę płacową byłby "niewielki", podkreślił również ostatnie ulepszenia w ich Rocznym Badaniu Godzin i Zarobków. Jednakże dla pracownika z medianą rocznych zarobków brutto wynoszącą 37 430 GBP w kwietniu 2024 roku, różnica jednego punktu procentowego w luce płacowej – przesunięcie z 13,1% na 14,1% – przekłada się na dodatkowe roczne niedopłacenie w wysokości około 375 GBP. Podkreśla to namacalne konsekwencje finansowe nawet pozornie drobnych korekt statystycznych dla osób indywidualnych.
Różnice Zawodowe i Wynagrodzenia
Analiza dysproporcji zawodowych ujawnia, że luka płacowa jest najbardziej wyraźna w zawodach wymagających kwalifikacji, natomiast znacznie zmniejsza się w sektorach opieki, rekreacji i innych usługach. Co kluczowe, istnieje wyraźna korelacja między zawodami z wyższym udziałem kobiet a niższymi medianami godzinowych zarobków. Wiele stanowisk, na których dominują kobiety, oferuje płace poniżej 20 GBP za godzinę, podczas gdy na wyżej opłacanych stanowiskach, często przekraczających 30 GBP za godzinę, zazwyczaj obserwuje się niższą reprezentację kobiet, co wskazuje na systemowe zaburzenia zarówno w dystrybucji siły roboczej, jak i wynagrodzeniach w różnych branżach.
Kontekst Międzynarodowy
W kontekście międzynarodowym, luka płacowa w Wielkiej Brytanii wynosząca 13,3% (dane OECD za 2023 rok) plasuje ją znacznie powyżej średniej UE wynoszącej 9,4% i średniej OECD wynoszącej 11,3%. To stawia Wielką Brytanię na 8. miejscu pod względem najwyższej luki wśród 31 krajów europejskich. Wśród pięciu największych gospodarek Europy, luka w Wielkiej Brytanii jest ponad dwukrotnie większa niż w krajach podobnych gospodarczo, takich jak Francja (6,2%) i Hiszpania (6,2%), oraz znacznie wyższa niż we Włoszech (4,1%), choć nieco niższa niż w Niemczech (14,2%). Na skrajach spektrum, Estonia odnotowuje najszerszą lukę na poziomie 24,7%, podczas gdy Luksemburg zgłasza najwęższą, wynoszącą zaledwie 0,4%.
Wnioski i Potrzeba Działania
Trwająca debata na temat precyzyjnego pomiaru luki płacowej między kobietami a mężczyznami, w połączeniu z utrzymującymi się międzynarodowymi dysproporcjami, podkreśla krytyczną potrzebę solidnego gromadzenia danych, rygorystycznych metodologii analitycznych i większej przejrzystości wynagrodzeń, aby skutecznie zaradzić tym zakorzenionym nierównościom ekonomicznym.